Bewijs voor strafbare feiten is steeds meer te vinden in de digitale wereld. Als gevolg daarvan is ook de opsporing in toenemende mate gericht op het zoeken naar en verzamelen van digitale gegevens. Digitale opsporing is echter nauwelijks genormeerd. Het huidige Wetboek van Strafvordering kent, met het oog op het opsporen van strafbare feiten, een uitgebreide regeling voor het onderzoek naar brieven. Voor het onderzoek naar digitale gegevens, zoals bijvoorbeeld die in een smartphone, opgeslagen op een digitale server of in ‘de cloud’, zijn de regels echter veelal onduidelijk. Het wetboek – geboortedatum 1926 – is kortom, verouderd. In het kader van het moderniseringsproject van het Wetboek van Strafvordering wordt daarom gezocht naar een geschikte manier om onderzoek naar (digitale) gegevens te normeren. Omdat technologische ontwikkelingen razendsnel gaan, zoekt de wetgever naar een normering die niet morgen reeds verouderd is. Tegen die achtergrond wordt nu voorgesteld om digitale opsporing te normeren op grond van het abstracte criterium van stelselmatigheid. Dit criterium schrijft voor dat naarmate opsporing stelselmatiger plaatsvindt, de inbreuk op de privacy van de betrokkene groter is, en dientengevolge een wettelijke bevoegdheid met meer waarborgen moet zijn omkleed. Een voorbeeld is het doorzoeken van de gegevens op een smartphone: het handmatig bekijken van een paar foto’s zou kunnen worden uitgevoerd door een opsporingsambtenaar. Het volledig en automatisch uitlezen van een smartphone is een flinke inbreuk op de privacy en stelselmatig, en behoeft dus een bevel van de officier van justitie, of misschien zelfs een machtiging van de rechter-commissaris.

Het voorgestelde criterium van stelselmatigheid is abstract omdat de (mate van) inbreuk op de privacy niet per definitie afhangt van iets concreets als een apparaat waarop digitale gegevens zijn opgeslagen. De wetgever ook had kunnen kiezen voor het normeren van digitale opsporing per digitale gegevensdrager – smartphones, tablets, usb-sticks, slimme apparaten, servers, de cloud, enz. – of per type data. Bij een dergelijke keuze bestaat echter het gevaar dat een regeling snel wordt ingehaald door de technische ontwikkelingen. Bij de huidige keuze is echter de vraag of het abstracte criterium voldoende houvast biedt voor de opsporing. Is het bijvoorbeeld wel mogelijk dat een opsporingsambtenaar op voorhand een inschatting maakt van de mate van de inbreuk op de privacy die hij met zijn onderzoek zal maken en vervolgens beslist of hij het zelf kan doen of een officier van justitie inschakelt? Een andere vraag is of de privacy op deze wijze adequaat kan worden beschermd. Zou bijvoorbeeld niet in alle gevallen van onderzoek naar digitale gegevens rechterlijke toestemming vereist moeten zijn?

Doel van dit empirisch/juridisch promotieonderzoek is 1) het in beeld brengen van het brede spectrum van (mogelijke) gevallen van opsporings-/strafrechtelijk onderzoek in/naar digitale gegevens, en 2) inzicht te krijgen in hoe de praktijkbeoefenaren – politie, OM en rechter-commissaris – de bestaande opsporingspraktijk normeren op basis van het voorgestelde criterium. Ten slotte is het doel, op basis van het beeld dat aldus van de praktijk en haar (toekomstige) normering ontstaat, de aanname van de wetgever over de praktische en normerende geschiktheid van het stelselmatigheidscriterium te toetsen.

Jouw taken
De promovendus zal o.a

• empirisch onderzoek verrichten naar de digitale opsporingspraktijk (denk aan interviews, dossieranalyses, vignetstudies)
• een juridische analyse uitvoeren van de resultaten uit het empirisch onderzoek (op basis van o.a. het recht op privacy)
• onderzoeksresultaten publiceren en communiceren naar strafrechtelijke praktijkbeoefenaren in de Nederlandse strafrechtspraktijk
• onderwijs verzorgen, in het bijzonder op het gebied van de eigen onderzoeksexpertise
• een bijdrage leveren aan overige voor de promovendus relevante activiteiten van de Afdeling Strafrecht & Criminologie

Wij zoeken een gemotiveerde en getalenteerde kandidaat die is geïnteresseerd in zowel wetenschappelijk empirisch/juridisch onderzoek, als de implementatie van de resultaten daarvan in de praktijk. De kandidaat heeft een master in de criminologie of een andere sociale wetenschap. Het daarnaast hebben van een bachelor of master in de (straf)rechtsgeleerdheid is een pré. De kandidaat heeft aantoonbare affiniteit met het strafrecht alsmede met het verrichten van wetenschappelijk onderzoek (bijvoorbeeld blijkend uit een uitstekende scriptie, een publicatie of het hebben voltooid van een onderzoeksmaster).

Dienstverband voor bepaalde tijd: 1 jaar.

Een uitdagende functie bij een maatschappelijk betrokken organisatie. Het salaris bedraagt gedurende het eerste jaar €2.325 (P0) oplopend tot €2972,- (P3) bruto per maand in het vierde jaar bij een voltijds dienstverband De arbeidsovereenkomst wordt aangegaan voor de duur 1 jaar en bij voldoende perspectief verlengd tot een totaal van 4 jaar. Aan het einde van het vierde jaar wordt de arbeidsovereenkomst afgesloten met een dissertatie.

Daarnaast beschikt de VU over aantrekkelijke secundaire arbeidsvoorwaarden en regelingen die een goede combinatie van werk en privé mogelijk maken, zoals

• maximaal 41 vakantiedagen bij een voltijds dienstverband
• 8% vakantietoeslag en 8,3% eindejaarsuitkering
• bijdrage aan reiskosten voor woon-werkverkeer
• keuzemodel voor fiscale uitruil van bepaalde arbeidsvoorwaarden
• gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof

Bijdragen aan een betere wereld door onderscheidend onderwijs en grensverleggend onderzoek, dat is de ambitie van de VU. Een universiteit waar persoonlijke vorming én maatschappelijke betrokkenheid centraal staan. Waar we vanuit verschillende disciplines en achtergronden samenwerken aan innovaties en nieuwe inzichten. Ons onderzoek beslaat het hele spectrum: van alfa, gamma en bèta tot leven en medische wetenschappen.

Aan de VU studeren ruim 26.500 studenten en werken ruim 4.600 medewerkers. De uitstekend bereikbare VU-campus is gevestigd in het hart van de Amsterdamse Zuidas, een inspirerende omgeving voor onderwijs en onderzoek.

Diversiteit
Diversiteit is een kernwaarde van de VU. Wij staan voor een inclusieve gemeenschap en geloven dat diversiteit en internationalisering bijdragen aan de kwaliteit van onderwijs en onderzoek. We zijn dan ook voortdurend op zoek naar mensen die door hun achtergrond en ervaring bijdragen aan de diversiteit van onze campus.

Faculteit der Rechtsgeleerdheid
De faculteit der Rechtsgeleerdheid verzorgt bacheloropleidingen op drie gebieden: Rechtsgeleerdheid, Notarieel recht en Criminologie. Daarnaast hebben we een uitgebreid aanbod aan masteropleidingen en contractonderwijs. Ons onderwijs en onderzoek richten zich op de maatschappelijke functie en relevantie van het recht: van verbintenissen in de platformeconomie tot het nieuwe werken, van koloniaal onrecht tot medische aansprakelijkheid, van gezinshereniging tot burgerinspraak, van zedendelicten tot gijzelsoftware. Ons onderzoek heeft vaak een internationaal en multidisciplinair karakter.

Werken bij de faculteit Rechtsgeleerdheid is werken in een actieve en inspirerende academische omgeving. Samen met je collega’s draag je in een goede onderlinge werksfeer bij aan de kwaliteit van onderwijs en onderzoek. De faculteit telt ruim 300 medewerkers en 3.000 studenten.