Omschrijving van het onderzoek: Naar een betere empowerment en bescherming van ouderen
Een team toponderzoekers verricht de komende zes jaar een baanbrekend en uniek interdisciplinair onderzoek binnen het NWA-ORC programma om een modern systeem van maatregelen van empowerment en juridische bescherming van ouderen te ontwerpen. Het doel van het onderzoek is om een voorstel te ontwikkelen voor een up-to-date, op empirie gebaseerd systeem in Nederland en in  andere landen, van empowerment en juridische bescherming van ouderen. Een systeem dat ouderen een meer waardige oude dag zal geven met meer controle over hun eigen leven. Het onderzoek wordt verricht door onderzoekers van de Vrije Universiteit, het NSCR, de Universiteit Utrecht, Rijksuniversiteit Groningen en het VUMC in nauwe samenwerking met maatschappelijke partners zoals Alzheimer Nederland, banken, belangenverenigingen voor senioren, organisaties van bewindvoerders, curatoren en mentoren en beroepsverenigingen van artsen en notarissen. De onderzoekers streven naar een betere kwaliteit van juridische besluitvorming, een betere kennis van de eigen rechten van ouderen en tegelijkertijd meer bescherming tegen misbruik.
Mensen leven langer en krijgen door dementie en andere aandoeningen op latere leeftijd vaker problemen met hun mentale en fysieke gezondheid. Als gevolg van een snel vergrijzende bevolking is de noodzaak om te voorzien in de speciale behoeften van kwetsbare ouderen op het gebied van zorg, huisvesting en juridische bescherming uitgegroeid tot een van de meest urgente maatschappelijke problemen. Het huidige Nederlandse systeem van maatregelen van ouderenbescherming is niet meer van deze tijd. Grof samengevat voldoen de drie bestaande wettelijke beschermingsmaatregelen - curatele, bewind en mentorschap - niet meer aan de eisen van mensenrechtenverdragen en de wensen van de huidige generatie van ouderen. Zij leggen te veel nadruk op bescherming ten koste van autonomie, perken de handelingsbekwaamheid van de ouderen automatisch in en bieden te weinig mogelijkheden tot maatwerk. Daarom nemen ouderen massaal hun toevlucht tot het levenstestament, een relatief nieuw en minder ingrijpend instrument. Het levenstestament laat meer ruimte voor autonomie en tast de handelingsbekwaamheid niet aan,  maar dit gaat ten koste van bescherming, omdat er geen verplichte waarborgen zijn tegen mogelijk misbruik door de zelfgekozen vertegenwoordiger. Per saldo hebben kwetsbare ouderen op dit moment de keuze tussen twee kwaden: niets doen en het risico lopen om later de regie over hun leven te verliezen, of een levenstestament opstellen en het risico van misbruik op de koop toe te nemen. NWO heeft voor dit onderzoek een grote subsidie toegekend.

Om dit onderzoek te verrichten zijn er drie promotieplaatsen die qua onderwerp samenhangen maar duidelijk verschillend zijn:

• Promotieonderzoek 1: Het systeem van Nederlandse maatregelen van juridische bescherming van ouderen: een juridisch, normatief, mensenrechtelijk en een beperkt empirisch perspectief (waarin wensen en voorkeuren van ouderen in kaart worden gebracht) onderzoek. Deze promovendus zal werkzaam zijn aan de VU.
• Promotieonderzoek 2: Werking van het systeem van Nederlandse maatregelen van juridische bescherming van ouderen in de praktijk: een empirisch perspectief. Deze promovendus zal werkzaam zijn aan de VU/het NSCR.
• Promotieonderzoek 3: Een rechtsvergelijkend onderzoek naar juridische bescherming en empowerment van ouderen in andere Europese landen. Deze promovendus zal werkzaam zijn aan de Universiteit Utrecht.

Jouw taken

• zelfstandig hoogwaardig wetenschappelijk onderzoek uitvoeren, leidend tot een promotie
• bijdragen aan de werkzaamheden van het onderzoeksteam als geheel
• actief bijdragen aan onderzoekcentra ACFL en/of UCERF en de bredere onderzoekgemeenschap
• geven van workshops en presentaties op (inter)nationale conferenties
• deelnemen aan het organiseren van onderzoeksactiviteiten en bijeenkomsten, zoals conferenties, workshops en gezamenlijke publicaties
• bijdragen aan de uitvoering van het valorisatieprogramma van het project
• indien gewenst, bestaat de mogelijkheid om in beperkte mate bachelor onderwijs te geven

• een jurist met een afgeronde studie Rechtsgeleerdheid met, gedegen kennis van het privaatrecht en belangstelling voor het personen- en familierecht en/of gezondheidsrecht (voor promotieplaatsen 1 en 3)
• een jurist met een afgeronde bachelor en een master Rechtsgeleerdheid en bij voorkeur ook een bachelor of master psychologie, pedagogiek, criminologie of een andere opleiding waarbij methoden van empirisch onderzoek uitgebreid aan bod komen (voor promotieplaats 2)
• met een sterke motivatie om promotieonderzoek te verrichten en een proefschrift te schrijven op het terrein van het project
• met een uitstekende beheersing van de Nederlandse taal in woord en geschrift en goede beheersing van de Engelse taal in woord en geschrift;
• een teamspeler met goede contactuele eigenschappen en die goed in teamverband kan werken
• een onderzoeker die eigen werkzaamheden goed kan plannen en gestelde deadlines kan halen en in staat is om binnen vier jaar het promotietraject af te ronden
• ervaring met empirische onderzoeksmethoden (zoals interviews en observaties) strekken tot aanbeveling voor plaats 2aioplaats 1.
• een goede beheersing van meerdere talen strekt tot aanbeveling voor promotieplaats 3

Dienstverband voor bepaalde tijd: 1 jaar.

Werken als promovendus binnen dit grote team heeft unieke voordelen: waar promotiewerk doorgaans individueel is, is hier een groot team onderzoekers actief waar veel onderlinge contacten zijn. De drie promovendi schrijven elk hun eigen proefschrift maar werken samen als één team binnen een groot projectteam. Bovendien werk je in een interdisciplinair team met maatschappelijke partners en levert je proefschrift een belangrijke bouwsteen aan het daadwerkelijk verbeteren van de positie van ouderen. Daarmee is de maatschappelijke relevantie een gegeven. Indien je promotieproject binnen vier jaar met succes afrondt, heb je een voorkeurspositie bij de aanstelling van twee postdoc aanstellingen voor 2 jaar direct aansluitend op het promotietraject.
Aan de VU bedraagt het salaris gedurende het eerste jaar €2.395 oplopend tot maximaal €3.061 bruto per maand in het vierde jaar bij een voltijd dienstverband. De promovendus krijgt in eerste instantie een aanstelling voor 12 maanden. Na een positieve evaluatie zal de aanstelling worden verlengd tot in totaal 4 jaar.
De Universiteit Utrecht biedt een maandsalaris van €2.395 in het eerste jaar oplopend naar €3.061 in het vierde jaar bij 1,0 fte (schaal P van de Nederlandse Universiteiten). De promovendus krijgt in eerste instantie een aanstelling voor 18 maanden. Na een positieve evaluatie zal de aanstelling worden verlengd tot in totaal 4 jaar.
Beide universiteiten hebben aantrekkelijke secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals 8% vakantiegeld en 8,3% eindejaarsuitkering. Meer informatie: https://werkenbij.vu.nl/werken-bij-de-vu/arbeidsvoorwaarden  en http://www.uu.nl/organisatie/werken-bij-de-universiteit-utrecht/arbeidsvoorwaarden-1.

Bijdragen aan een betere wereld door onderscheidend onderwijs en grensverleggend onderzoek, dat is de ambitie van de VU. Een universiteit waar persoonlijke vorming én maatschappelijke betrokkenheid centraal staan. Waar we vanuit verschillende disciplines en achtergronden samenwerken aan innovaties en nieuwe inzichten. Ons onderzoek beslaat het hele spectrum: van alfa, gamma en bèta tot leven en medische wetenschappen.

Aan de VU studeren ruim 26.500 studenten en werken en meer dan 4.600 medewerkers. De uitstekend bereikbare VU-campus is gevestigd in het hart van de Amsterdamse Zuidas, een inspirerende omgeving voor onderwijs en onderzoek.

Diversiteit
Diversiteit is een kernwaarde van de VU. Wij staan voor een inclusieve gemeenschap en geloven dat diversiteit en internationalisering bijdragen aan de kwaliteit van onderwijs en onderzoek. We zijn dan ook voortdurend op zoek naar mensen die door hun achtergrond en ervaring bijdragen aan de diversiteit van onze campus.

Faculteit der Rechtsgeleerdheid
De faculteit der Rechtsgeleerdheid verzorgt bacheloropleidingen op drie gebieden: Rechtsgeleerdheid, Notarieel recht en Criminologie. Daarnaast hebben we een uitgebreid aanbod aan masteropleidingen en contractonderwijs. Ons onderwijs en onderzoek richten zich op de maatschappelijke functie en relevantie van het recht: van verbintenissen in de platformeconomie tot het nieuwe werken, van koloniaal onrecht tot medische aansprakelijkheid, van gezinshereniging tot burgerinspraak, van zedendelicten tot gijzelsoftware. Ons onderzoek heeft vaak een internationaal en multidisciplinair karakter.

Werken bij de faculteit Rechtsgeleerdheid is werken in een actieve en inspirerende academische omgeving. Samen met je collega’s draag je in een goede onderlinge werksfeer bij aan de kwaliteit van onderwijs en onderzoek. De faculteit telt ruim 300 medewerkers en 3.000 studenten.
Over de organisatie
Het Amsterdams Centrum voor Familierecht (ACFL) aan de VU is een multidisciplinair onderzoekscentrum op het gebied van familie & recht. De onderzoekers van ACFL beschikken over uiteenlopende expertises op het gebied van het Nederlands, vergelijkend en Europees personen-, familie- en jeugdrecht en de gedragswetenschappen. Een belangrijk doel van ACFL is het bundelen van deze kennis van zijn onderzoekers en het scheppen van een optimale omgeving voor de combinatie van klassiek-juridisch nationaal, rechtsvergelijkend en multidisciplinair (empirisch) onderzoek. Voorts beoogt ACFL bij te dragen aan het wetenschappelijk debat over de ontwikkeling van het Nederlands familierecht, alsmede aan het brede internationale discours over de ontwikkeling van familie & recht in Europa en daarbuiten. ACFL stelt zich daarnaast tot doel het bevorderen van samenwerking op het gebied van familie & recht tussen juristen en gedragswetenschappers in Nederland en in andere landen. Zie https://a-lab.vu.nl/nl/acfl.

Het Utrecht Centre for European Research into Family Law (UCERF) van de Universiteit Utrecht  is de thuisbasis van circa 20 toonaangevende experts die onderzoek doen naar thema’s op het terrein van families & recht. Ons onderzoek is onafhankelijk en objectief, van hoge wetenschappelijke kwaliteit, en toonaangevend voor families & recht in brede zin. We combineren internationaal, rechtsvergelijkend, Europees en nationaal recht; zodoende kunnen  we een beter beeld geven van de complexe juridische werkelijkheid. Een deel van ons onderzoek is interdisciplinair en empirisch om beter zicht te krijgen op de interactie tussen recht en gedrag van mensen. Ook de link met de rechtspraktijk is van groot belang, want dat bepaalt hoe het recht in de praktijk wordt toegepast en is daarmee van direct belang voor families en individuen. Onderwerpen waaraan we bijzondere aandacht besteden zijn scheidingsrecht, alimentatie, en relatievermogensrecht, afstammingsrecht, kinderrechten, jeugdbeschermingsrecht, geslachtsregistratie, zorg en arbeid, EU-burgerschapsrechten, rechten van ouderen, en internationaal privaatrecht. Zie https://www.uu.nl/onderzoek/ucerf-utrecht-centre-for-european-research-into-family-law/over-ons.