Functieomschrijving
Heb jij een master in de sociale wetenschappen afgerond? Wil je je verder verdiepen in de Nederlandse zorgpraktijk en de rol die technologie en waarden daarin spelen? En zou je graag willen promoveren op een plek waar actuele zorgvraagstukken, wetenschappelijk onderzoek en een internationaal kennisnetwerk samenkomen? Bij de vakgroep Healthcare Governance (HCG) van Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM) zijn wij op zoek naar een gemotiveerde en enthousiaste promovendus die etnografisch onderzoek wil doen naar de rol van technologische ondersteuning in het bevorderen van samenredzaamheid in de zorg voor ouderen.
Projectbeschrijving
De Nederlandse gezondheidszorg staat voor grote uitdagingen door de snel vergrijzende bevolking. Deze demografische verschuiving zorgt voor een toenemende zorgvraag en druk op professionele zorgverlening. Om de druk op deze formele zorg te verlichten, pleit de Nederlandse overheid voor een maatschappelijke transitie van ‘ouderenzorg’ naar ‘zorg voor ouderen’. Hierin worden ouderen gestimuleerd om zo lang mogelijk thuis te wonen en zorg in hun eigen omgeving te ontvangen, ondersteund door een actievere rol voor mantelzorgers. Hoewel de noodzaak van deze transitie door veel partijen wordt erkend, brengt deze ook grote uitdagingen met zich mee. Veel mantelzorgers staan namelijk nu al voor enorme lasten, vaak in combinatie met werk en andere verplichtingen.
In hun zoektocht naar oplossingen brengen politici, beleidsmakers en zorgorganisaties twee verschillende richtingen naar voren. De eerste richting is het versterken van samenredzaamheid. Het centrale idee achter samenredzaamheid is het faciliteren van thuis wonen door middel van nieuwe zorgnetwerken, waarin zorgverlening als een collectieve inspanning wordt gezien, die is gebaseerd op ondersteuning binnen gemeenschappen. De tweede richting is technologische innovatie als middel om zelfredzaamheid te bevorderen. Technologie en digitalisering worden gezien als cruciale instrumenten om de ouderenzorg duurzaam te houden, taken te automatiseren die traditioneel door formele zorgverleners worden uitgevoerd en ziekenhuisbezoeken te verminderen.
Hoewel samenredzaamheid en technologische innovatie beide gericht zijn op het aanpakken van dezelfde crisis, worden ze grotendeels los van elkaar nagestreefd. In de ontwikkeling van technologie is vaak weinig oog voor de rol van (informele) zorggemeenschappen, terwijl beleids- en buurtinitiatieven op het terrein van samenredzaamheid vaak weinig aandacht hebben voor de manieren waarop technologie dit soort initiatieven zou kunnen ondersteunen. Een belangrijke reden hiervoor is dat deze twee oplossingsrichtingen worden gevormd door verschillende onderliggende waarden. Zo richt veel technologie zich op efficiëntie en optimalisatie van processen, terwijl initiatieven op het terrein van samenredzaamheid juist relationele verbondenheid hoog in het vaandel hebben staan. Het gevolg is dat veel technologische innovaties op weerstand stuiten, beperkte acceptatie en aanhoudende uitdagingen in de zorgverlening, terwijl initiatieven gericht op samenredzaamheid technologische oplossingen niet benutten.
Wat ga je doen?
De vraag die centraal staat in dit onderzoek, is: Hoe ontwikkelen zorgpraktijken waarbij samenredzaamheid en technologie worden geïntegreerd zich in de praktijk van zorg voor ouderen, welke waardenconflicten ontstaan er en hoe kunnen deze worden aangepakt?
Als promovendus voer je drie etnografische casestudies uit naar zorgtechnologieën die gericht zijn op het bevorderen van samenredzaamheid. Je brengt in kaart hoe technologieën die samenredzaamheid proberen te bevorderen tegelijkertijd die zorgpraktijken en de waarden die daarin worden gearticuleerd, veranderen. Conceptueel vertrekpunt is een empirische benadering, waarin waarden niet als abstracte entiteiten worden gezien, maar waarin juist concrete en praktische waarderingspraktijken centraal staan. Daarbij bouw je voort op werk in de empirische filosofie en -ethiek, waarderingsstudies en pragmatische sociologie, waarin centraal staat hoe waarden in de praktijk worden geïnterpreteerd, toegepast, onderhandeld en veranderen door de tijd heen (techno-moral change).
In onderling overleg worden drie cases voor zorgtechnologieën geselecteerd. Dat doen we in samenwerking met diverse partners in het CARE VISiON consortium (zie hieronder), zoals bestaande informele zorgnetwerken, gemeenten, technologieontwikkelaars en zorgkoepels. Je voert observaties uit van zorgpraktijken om rijke etnografische gegevens te verzamelen over de microdynamiek van zorgverlening. Daarnaast voer je diepgaande, semi-gestructureerde interviews uit met ouderen, informele en formele zorgverleners en technologieontwikkelaars, waarbij je thema's onderzoekt die uit het etnografische veldwerk naar voren komen en reflecteert op de centrale waardendynamiek. Je schrijft uitgebreide beschrijvingen van drie casestudies over zorgtechnologieën die gericht zijn op het verbeteren van samenredzaamheid, met de nadruk op hoe ze waarden en zorgpraktijken voor ouderen veranderen. Door conflicterende waarden en mogelijkheden tot harmonisatie te identificeren en deze te bundelen in tastbare vignetten, begeleid je stakeholders bij het verkennen van hoe technologie kan bijdragen aan het bevorderen van samenredzaamheid.
Je werkt mee aan het door NWO gefinancierde project CARE VISiON (Collaborative Approaches to Reimagining Elder Care: Values-driven Innovations in Samenredzaamheid for Older adults in the Netherlands) en maakt deel uit van een geïntegreerd team bestaande uit vier promovendi en twee postdocs. Je empirisch onderzoek levert kritische input voor de ontwikkeling van een interdisciplinair conceptueel kader en een transdisciplinaire visie en tools voor productieve waardenafstemming.
Je gaat werken in de sectie Healthcare Governance van de Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM), een actieve groep van (PhD-)onderzoekers die vanuit verschillende disciplines empirisch onderzoek uitvoeren naar sturings- en beleidsvraagstukken in de zorg.
Begeleiding
Het begeleidingsteam bestaat uit dr. Rik Wehrens (Healthcare Governance), dr. Lieke Oldenhof (Healthcare Governance) en prof. Maartje Schermer (Health Law & Ethics).
Werkgever
Erasmus University Rotterdam
Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) is een internationaal georiënteerde universiteit met een uitgesproken maatschappelijke visie op onderwijs en onderzoek – onze missie luidt dan ook ‘Creating positive societal impact’. Aan de EUR werken ruim 4.100 medewerkers en volgen bijna 33.000 studenten uit 140 landen ons wetenschappelijk onderwijs. Alles wat we doen, doen we onder het credo The Erasmian Way - Making Minds Matter. We zijn wereldburgers, verbindend, ondernemend, ruimdenkend en maatschappelijk betrokken. Deze Erasmian Values fungeren als ons interne kompas en maken de Erasmus Universiteit herkenbaar én onderscheidend voor de buitenwereld. Vanuit deze waarden, met een ruime blik en met oog voor diversiteit, verschillende achtergronden en opvattingen, werken onze medewerkers nauw samen aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen vanuit het dynamische en kosmopolitische Rotterdam. Mede dankzij de hoge kwaliteit en de positieve maatschappelijke impact van ons onderwijs en onderzoek en onze kenmerkende mentaliteit kan de EUR zich meten met de top van de Europese universiteiten.
www.eur.nl.
Faculteit / Instituut / DienstErasmus School of Health Policy & Management (ESHPM) van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) is binnen Nederland leidend met haar onderwijs- en onderzoeksactiviteiten, gericht op beleids- en management onderwerpen in de gezondheidszorg. ESHPM verzorgt een bacheloropleiding, vijf masteropleidingen, een schakelprogramma voor zij-instromers en postacademisch onderwijs. Bij ESHPM zijn onderzoek en onderwijs nauw met elkaar verbonden. Kennis en ervaring uit verschillende wetenschappelijke disciplines zoals economie, recht, sociaal-medische wetenschappen, organisatiekunde en bestuurskunde worden er samengebracht en toegepast in de gezondheidszorg. Deze multidisciplinaire benadering van onderwijs en onderzoek is uniek. Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM) is gehuisvest in het Bayle (J) Building op campus Woudestein van de Erasmus Universiteit Rotterdam en heeft een sterke verbondenheid met Erasmus MC. Bij ESHPM studeren ongeveer 1600 studenten en werken 200 medewerkers.