Promovendus GenZzz-project: verlaten schoolstarttijden om slaap te bevorderen

Slapen is essentieel voor de mentale en lichamelijke gezondheid van adolescenten en het heeft een enorme impact op hun schoolprestaties. Desondanks slaapt meer dan de helft van de adolescenten te weinig en is hun slaap vaak van slechte kwaliteit. Bovendien nemen de slaapproblemen zichtbaar tóe de laatste jaren. Zo gaf in 2022 maar liefst 22% van de jeugd aan slaapproblemen te ervaren, meer dan 1,5 keer zoveel dan in 2017 [CBS, 2023]. Ook het aantal jongeren dat zich belemmerd voelde door slaapproblemen is in 5 jaar tijd verdubbeld [CBS, 2023]. Al met al een belangrijk volksgezondheidsprobleem waar actie op nodig is.

Een belangrijke oorzaak van slaaptekort bij jongeren is de vroege starttijden van middelbare scholen. Deze starttijden lopen niet synchroon met de verlate biologische klok van jongeren. Zo starten de meeste scholen tussen 8:00 en 8:30 uur terwijl jongeren dan nog in hun biologische nacht zitten. Hierdoor is het voor adolescenten moeilijk om voldoende slaap te krijgen.

Het afstemmen van schooltijden op het natuurlijke bioritme van adolescenten biedt daarom een veelbelovende kans om de slaapgezondheid van jongeren te verbeteren. Verschillende studies hebben aangetoond dat het uitstellen van schooltijden met slechts 30 minuten al betekenisvolle positieve effecten heeft op de slaapduur, het welzijn én de schoolprestaties van adolescenten.

Echter het veranderen van schoolstarttijdenbeleid is echter complex en veel scholen weten niet hoe dit aan te pakken. In dit project achterhalen we welke factoren en processen hierin een rol spelen en hoe die te beïnvloedden. Hiertoe ontwerpen we samen met scholen, ouders, adolescenten en gemeenten een Toolbox die scholen ondersteunt dit zelf te doen. Deze Toolbox evalueren we vervolgens op praktische bruikbaarheid en daadwerkelijke impact op schoolbeleid en slaapgezondheid van leerlingen.

Als promovendus ben jij hoofdonderzoeker op dit project.

Jouw taken
In dit project voeren we vier complementaire werkpakketten (WP’s) uit met als overkoepelend doel het ontwikkelen van een evidence-based Toolbox die VO-scholen ondersteunt bij het vormgeven van contextspecifiek beleid rondom latere schooltijden.

WP1 richt zich op het in kaart brengen van de factoren en patronen die ten grondslag liggen aan het vormen van beleid rondom schoolstarttijden.

WP2 is gericht op het ontwikkelen van een Toolbox die scholen ondersteunt bij het ontwerpen en implementeren van hun beleid rondom latere starttijden.

WP3 evalueert de implementatieprocessen, effectiviteit en de brede impact van de Toolbox.

WP4 richt zich op het ontwerpen van opschalingsstrategieën die de implementatie van de Toolbox op landelijke schaal mogelijk maakt.

Alle werkpakketten worden uitgevoerd in co-creatie met relevante actoren, zoals schoolbesturen, docenten en leerlingen, om ervoor te zorgen dat de Toolbox en implementatiestrategieën aansluiten bij hun behoeften en ervaringen. Ook zullen innovatieve systeemdynamische methodieken worden toegepast zoals het maken van een causaal loop diagram om het beleidsvormingsproces in kaart te brengen en Ripple Effects Mapping om de brede impact van de Toolbox te bepalen.

De ontwikkeling, implementatie en evaluatie van de Toolbox zal plaatsvinden onder een aantal (ca. 6) scholen. Je zult al je taken uitvoeren als onderdeel van ons ‘dreamteam’, bestaande uit een aantal hecht samenwerkende onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam en GGD Amsterdam. Je wordt begeleid door een postdoc onderzoeker (Danique Heemskerk), een universitair docent (Dr. Bonnie van Dongen) en twee projectleiders (Dr. Vincent Busch en Dr. Maartje van Stralen) in het uitvoeren van jouw onderzoekstaken. Met deze functie bieden we je zeer waardevolle en veelzijdige onderzoekservaring.

Werkzaamheden
Als promovendus ben je de hoofdonderzoeker op dit project en verantwoordelijk voor de organisatie en logistiek. Dit betekent dat je een leidende, actieve rol hebt bij het werven van en contact onderhouden met scholen, ouders, leerlingen en andere relevante stakeholders. Je bent verantwoordelijk voor de co-creatie, implementatie en evaluatie van de Toolbox, en het opzetten van het onderzoek (dataverzameling, - analyse, en – rapportage). Je werkzaamheden omvatten o.a.:

• het werven van en contact houden met deelnemende scholen, ouders en leerlingen
• het organiseren, opzetten en uitvoeren van de mixed methods evaluatie studie (o.a. slaapmeters, vragenlijsten en interviews)
• het analyseren van zowel kwalitatieve als kwantitatieve data
• het rapporteren van uitkomsten op (inter)nationale congressen, in wetenschappelijke artikelen en in een proefschrift
• het samenwerken en waar nodig ondersteunen bij andere projecten van het dreamteam
• het bijdragen aan onderwijs voor de BSc en MSc opleidingen Gezondheidswetenschappen (0,1 fte)

We zoeken een enthousiaste promovendus die voor ca. 38 a 40 uur per week ons dreamteam komt versterken, gedurende een periode van 4 jaar.

• je hebt een afgeronde master, en bij voorkeur werkervaring, op het gebied van Onderwijswetenschappen; Gezondheidswetenschappen; Public Health; Gezondheids-/onderwijsbeleid; of vergelijkbaar
• je hebt uitstekende sociale en organisatorische capaciteiten
• je wordt enthousiast om samen te werken met tieners, ouders, docenten en schoolleiders
• je hebt enige ervaring met kwalitatieve onderzoeksmethoden (bv interviews of focus groepen) en/of vragenlijststudies
• je hebt affiniteit met het onderwerp slaap en met het voortgezet onderwijs
• kennis van het voortgezet onderwijssysteem is een pré
• je hebt goede mondelinge en schriftelijke communicatie vaardigheden in zowel het Nederlands als Engels
• je bent een proactieve, zelfstandige werker met een goed ontwikkeld analytisch vermogen

Als universiteit streven we naar gelijke kansen voor iedereen, in het besef dat diversiteit vele vormen kent. Wij geloven dat diversiteit in al haar complexiteit van onschatbare waarde is voor de kwaliteit van ons onderwijs, onderzoek en onze dienstverlening. We zijn altijd op zoek naar talent met diverse achtergronden en ervaringen. Dat betekent ook dat we ons inzetten voor het creëren van een inclusieve gemeenschap, zodat we diversiteit als meerwaarde kunnen benutten.

We beseffen dat elk individu een unieke set aan vaardigheden, expertise en denkwijze met zich meebrengt. We nodigen dan ook graag iedereen uit die zich herkent in het profiel om te solliciteren, zelfs als je niet aan alle eisen voldoet.

Een hecht ‘dreamteam’ waarmee je samenwerkt aan een maatschappelijk relevant project waarmee veel impact te behalen is. Met deze uitdagende functie waarin je samenwerkt met maatschappelijk betrokken organisaties bieden we je zeer waardevolle onderzoekservaring in het begin van je onderzoekerscarrière. Bij de VU draag je bij aan onderwijs, onderzoek en valorisatie voor een betere wereld. En daar mag wat tegenover staan. Daarom bieden wij jou:

• Een salaris van € 3.059,00 (Promovendus / PhD ) en maximaal € 3.881,00 (Promovendus / PhD ) bruto per maand in het vierde jaar, bij een voltijds dienstverband.
• Een arbeidsovereenkomst van in eerste instantie 18 maanden. Bij voldoende perspectief verlengd tot een totaal van 4 jaar. Je dissertatie aan het einde van het vierde jaar vormt de afsluiting van de arbeidsovereenkomst.

Daarnaast bieden wij je aantrekkelijke secundaire arbeidsvoorwaarden en regelingen. Enkele voorbeelden:

• bij een voltijdse 38-urige werkweek hoort een vakantietegoed van 232 uur per jaar. Als je ervoor kiest om 40 uur te werken, beschik je op jaarbasis over 96 extra vakantie-uren. Bij een deeltijdaanstelling wordt dit naar rato berekend
• 8% vakantietoeslag en 8,3% eindejaarsuitkering
• ruimte voor persoonlijke ontwikkeling
• bijdrage aan reiskosten voor woon-werkverkeer
• korting op (en af en toe exclusieve toegang tot) theatervoorstellingen en cursussen van cultuurcentrum Griffioen

Welkom bij de Faculteit der Bètawetenschappen
Bij de Faculteit der Bètawetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam werken wetenschappers en studenten aan complexe maatschappelijke vraagstukken voor een duurzame en gezonde toekomst. Van bosbranden tot big data, van obesitas tot ondervoeding en van molecuul tot de maan: we richten ons op de volle breedte van de bètawetenschappen. Ons onderwijs en onderzoek is sterk experimenteel technisch, computationeel en interdisciplinair van aard.

We werken vanuit een waardengedreven, interdisciplinaire benadering aan nieuwe oplossingen. Door onderzoek, door valorisatie, en door het opleiden van maatschappelijk betrokken wereldburgers – die op hun beurt een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan een duurzame, gezonde toekomst.

Kom je werken bij Bètawetenschappen? Dan werk je samen met studenten, promovendi en wetenschappers bij de grootste bètafaculteit van Nederland. Je combineert een vakgerichte focus met een brede blik op de wereld. We zijn trots op ons collegiale werkklimaat dat zich kenmerkt door een gedreven en pragmatische instelling met betrokkenheid bij het grotere geheel. De faculteit telt ruim 11.000 studenten die studeren aan een van de 40 opleidingen. Er werken ruim 1.600 professionals, verdeeld over 10 wetenschappelijke afdelingen.

Vrije Universiteit Amsterdam
De Vrije Universiteit Amsterdam staat voor waardengedreven onderwijs en onderzoek. Wij zijn vrije denkers met kennis van zaken en een open houding – a broader mind. Met een ondernemende aanpak en aandacht voor diversiteit, zingeving en medemenselijkheid werken wij aan duurzame oplossingen met maatschappelijke impact. Door onze krachten te bundelen, over de grenzen van vakgebieden heen, werken we aan een betere wereld voor mens en planeet. Samen creëren we een veilig en respectvol werk- en studieklimaat, en een inspirerende omgeving voor onderwijs en onderzoek. Lees meer over onze gedragscodes.

We zijn gevestigd op één fysieke campus, in het hart van de Amsterdamse Zuidas, met een uitstekende ligging en bereikbaarheid. Aan de VU werken ruim 6.150 medewerkers en volgen ruim 31.000 studenten wetenschappelijk onderwijs.

Diversiteit
Diversiteit is een speerpunt van de VU. De VU wil toegankelijk en ontvankelijk zijn voor diversiteit in vakgebieden, culturen, ideeën, nationaliteiten, overtuigingen, voorkeuren en levensbeschouwingen. Vanuit vertrouwen, respect en interesse leiden verschillen hier tot nieuwe inzichten en innovatie, tot scherpte en helderheid, tot excellentie en een ruimer begrip.

Wij staan voor een inclusieve gemeenschap en geloven dat diversiteit en internationalisering bijdragen aan de kwaliteit van onderwijs, onderzoek en onze dienstverlening.

We zijn dan ook voortdurend op zoek naar mensen die door hun achtergrond en ervaring bijdragen aan de diversiteit van de VU-gemeenschap.