De meeste mensen brengen een groot deel van hun tijd op het werk door. Wanneer hier sprake is van ongewenste omgangsvormen (zoals pesterijen, agressie en geweld, discriminatie of seksuele intimidatie) of een te hoge werkdruk, kan dit veel lichamelijke, psychische en sociale klachten veroorzaken. De Arbowet noemt dit psychosociale arbeidsbelasting (PSA).

Er is steeds meer (terechte) aandacht voor hoe de cultuur van organisaties en het leiderschap van invloed zijn op de PSA bij werknemers, maar ook wat een werkgever daar zelf aan kan doen. De Nederlandse Arbeidsinspectie, een overheidsinstantie die verantwoordelijk is voor het toezicht op het arbeidsomstandighedenbeleid van werkgevers en de naleving van arbeidswetten en -regelgeving wil hierbij aansluiten en invloed uitoefenen op de cultuur binnen organisaties zodat dit leidt tot positieve effecten op de PSA van werknemers. Vragen die hierbij centraal staan, zijn hoe herken, beschrijf en beinvloed je sociaal veilige cultuurelementen en leiderschapseigenschappen in zeer diverse situaties bij werkgevers?

De Nederlandse Arbeidsinspectie zoekt naar verbetering van haar instrumenten om het beleid van werkgevers, om psychosociale arbeidsbelasting (PSA) van werknemers tegen te gaan, te toetsen. Dit heeft inzicht gegeven in de huidige stand van zaken – als een soort ‘thermometer’. Echter is nog onvoldoende duidelijk gemaakt wat er nodig is om eventuele probleemgebieden te verbeteren. Ook is het onbekend hoe zowel organisaties als toezichthouders kunnen controleren of maatregelen die sociale veiligheid moeten verbeteren daadwerkelijk het gewenste effect hebben. In dit unieke PhD-project zul je wetenschappelijk onderzoek verrichten in samenwerking met de Nederlandse Arbeidsinspectie. Samen ga je kijken hoe je een precieze diagnose van knelpunten en mogelijke oplossingen kunt bieden voor organisaties m.b.t. sociale veiligheid. Welke elementen van leiderschapsontwikkeling en ‘cultuur’ op de werkvloer zijn hiervoor belangrijk? Hoe kun je betrouwbaar vaststellen waar het niet goed loopt en waarom? Wat is er nodig om dat te veranderen?
We geven dit vorm in samenwerking met en complementair aan een ander PhD-project in samenwerking met de Graduate School of Life Sciences van de Universiteit Utrecht. Samen zoeken we manieren om ‘van buitenaf’ in beeld te brengen hoe het ervoor staat met het klimaat van sociale veiligheid binnen organisaties en wat er moet gebeuren om dit klimaat te versterken. Hoe kunnen organisaties ‘van binnenuit’ een betere diagnose en risicoanalyse kunnen maken van concrete knelpunten en passende oplossingen? Zo hopen wij kenmerken van een goede wisselwerking in kaart te brengen, waarmee zowel organisaties als toezichthouders elkaar kunnen helpen en versterken om alle inspanningen rond dit lastige thema zo effectief mogelijk in te zetten.

Functieomschrijving
In dit PhD-project stellen we een evidence-based aanpak voor sociale veiligheid voor. Dit is de opzet die wij voor ogen hebben, maar uiteraard zal de promovendus hier ook invulling aan geven en wordt eigen inbreng gewaardeerd. Het doel van het project is om een of meerdere instrumenten te ontwikkelen en te valideren die organisaties en toezichthouders kunnen gebruiken. Niet alleen om het klimaat voor sociale veiligheid te toetsen, maar vooral ook om organisaties te stimuleren en te helpen om dit te verbeteren. Hiertoe zal de promovendus de volgende stappen doorlopen:

1. Uitkleden en nader invullen van ‘container’ begrippen o.b.v. een inventarisatie van eerder ontwikkelde instrumenten en wetenschappelijke literatuur m.b.t. sociale veiligheid, cultuur, inclusief leiderschap. Het gaat hierbij om het verzamelen van bewijs voor welke aspecten van belang zijn, waarom dat zo is, en hoe je dit kunt toetsen. Met deze eerste stap willen we de werkzame ingrediënten van sociale veiligheid, een ‘gezonde’ cultuur en inclusief leiderschap specifieker vaststellen.
2. Toetsingskader vaststellen. Aan de hand van de resultaten van het literatuuronderzoek kan vervolgens een toetsingskader worden opgesteld dat in kaart brengt wat de voor- en nadelen zijn van de instrumenten die momenteel binnen organisaties worden gebruikt. Dit kan bijvoorbeeld door middel van interviews/enquêtes, maar ook door middel van experimenten/interventies om causale processen in kaart te brengen.
3. Ontwerpen en toetsen van een filterinstrument/zelfscan: Op basis van de nader ingevulde begrippen wordt een filterinstrument en/of zelfscan ontworpen en gevalideerd. Een filterinstrument kijkt welke stappen in de organisatie worden gezet om de verschillende elementen van sociale veiligheid te waarborgen. Het instrument wordt zo ontworpen dat ook duidelijk wordt waar verbetermogelijkheden liggen. 
4. Ontwerpen en toetsen van aanpak toezichthouder: Aansluitend op de zelfscan voor werkgevers wordt de aanpak van de toezichthouder daarbij bepaald en gevalideerd.

In de praktijk zul je gemiddeld 2 dagen per week aanwezig zijn bij de UU en 2 dagen per week bij de Arbeidsinspectie. Op elk van jouw werkdagen werk je aan het vervaardigen van het proefschrift. Dit PhD-project (4 jaar) wordt begeleid door drs. P.H. de Groot, Sandra Roodenburg MSc, Kirsten Smit MOH (Nederlandse Arbeidsinspectie), Dr. Melissa Vink (UU), Dr. Reine van der Wal (UU) en Prof. Naomi Ellemers (UU). Aan het eind van het eerste jaar wordt door het begeleidingsteam beoordeeld of het dienstverband wordt voortgezet.

Verder kun je rekenen op:

• Veel eigen verantwoordelijkheid en de ruimte om jezelf te zijn.
• Je wordt lid van het Kurt Lewin Instituut (KLI) en volgt daar in de periode van 4 jaar algemene en specialistische cursussen die het promotietraject ten goede komen. Het KLI bevordert onderzoek in de sociale psychologie en haar toepassingen in de praktijk.
• Het project maakt deel uit van het transdisciplinaire en interdisciplinaire onderzoeksprogramma SCOOP, zie: http://www.scoop-program.org. SCOOP is een consortium binnen het NWO Zwaartekrachtprogramma Sustainable Cooperation. Je zult als promovendus deelnemen aan het SCOOP PhD-trainingsprogramma, zie: https://www.scoop-program.org/training-center-scoop
• Je krijgt de kans om het gedane onderzoek te presenteren op nationale en internationale congressen, alsook in andere gremia.

De promovendus die wij zoeken heeft:

• een afgeronde onderzoeks- of academische master in de Sociale wetenschappen, bij voorkeur in de Sociale en/of Organisatie psychologie;
• ervaring en affiniteit met zowel kwantitatieve onderzoeksmethoden (bijv. vragenlijstonderzoek, experimenten, interventieonderzoek) als kwalitatieve onderzoeksmethoden (bijv. interviews, casestudy's) en statistische data-analyse (in ieder geval SPSS, kennis van Amos of R of tools om kwalitatieve data te onderzoeken zijn een pre);
• een diepgaande interesse in het doen van zowel fundamenteel wetenschappelijk onderzoek als de toepassing van psychologische inzichten in de praktijk van toezichthouders;
• een professionele houding waaronder valt: organisatiesensitiviteit, integriteit, pragmatisme en goede communicatie en presentatievaardigheden bij interactie met zowel wetenschappers als toezichthouders en bestuurders of medewerkers van onder toezicht staande instellingen;
• goede academische schrijfvaardigheid en taalvaardigheid zowel in Engels als Nederlands;
• aantoonbare kennis over wat mensen en ondernemingen beweegt, bij voorkeur over het naleven van regelgeving en hoe je deviant gedrag beïnvloedt. 

Wij bieden:

• Een tijdelijke positie van 0,5 fte bij Universiteit Utrecht en 0,5 fte bij de Arbeidsinspectie voor de duur van een jaar met uitzicht op verlenging tot in totaal vier jaar (duur van het promotieonderszoek). Vanwege de gecombineerde aanstelling behoort deeltijd werken niet tot de mogelijkheden.
• Salaris conform schaal 11 € 3.608,- - € 5.503,- bruto per maand bij een 36-urige werkweek bij de Arbeidsinspectie en schaal P van de cao Nederlandse Universiteiten bij de Universiteit Utrecht (€ 2.770,- tot € 3.539,- bruto per maand bij een fulltime dienstverband (38 uur).
• Voor de uren gewerkt bij de Arbeidsinspectie, ontvang je bovenop het salaris: een Individueel Keuzebudget (IKB). Het IKB bestaat uit 16,37% van je bruto jaarsalaris en tijd. Met het IKB maak jij de keuzes die bij jou passen en kun je een deel van je arbeidsvoorwaarden zelf samenstellen. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om een deel van je maandinkomen te laten uitbetalen wanneer jij dat wenst. Ook kun je dit budget omzetten in verlof en andersom of besteden aan fiscaal vriendelijke doelen. De Rijksoverheid hecht sterk aan persoonlijke groei en loopbaanontwikkeling en biedt daarvoor tal van mogelijkheden. Tot de secundaire arbeidsvoorwaarden behoren onder meer verschillende studiefaciliteiten, bedrijfsfitness, volledige vergoeding van je OV-reiskosten woon-werkverkeer en gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof.
• Voor de uren gewerkt bij de UU, ontvang je bovenop het salaris:
  • 8% vakantiegeld en een eindejaarsuitkering van 8,3% per jaar;
  • een pensioenregeling, gedeeltelijk doorbetaald ouderschapsverlof en flexibele arbeidsvoorwaarden op basis van de cao Nederlandse Universiteiten. Kijk voor meer informatie op werken bij de Universiteit Utrecht.
  • Werktijden zijn, in onderling overleg, flexibel in te delen. 

Naast de arbeidsvoorwaarden die zijn vastgelegd in de cao Nederlandse Universiteiten kent de Universiteit Utrecht een aantal eigen regelingen. Zo zijn er afspraken over professionele ontwikkeling, verlofregelingen, regelingen op het gebied van sport en cultuur en krijg je korting op software en andere IT-producten. Ook geven we je de ruimte om je arbeidsvoorwaarden uit te breiden via het Keuzemodel Arbeidsvoorwaarden. Zo stimuleren we je graag om te blijven groeien.

Kijk voor meer informatie op werken bij de Universiteit Utrecht.

Over de Universiteit Utrecht
Een betere toekomst voor iedereen. Die ambitie motiveert onze wetenschappers bij hun toponderzoek en het geven van inspirerend onderwijs. Bij de Universiteit Utrecht werken diverse disciplines intensief samen aan maatschappelijk belangrijke thema's. Onze focus ligt op Dynamics of Youth, Institutions for Open Societies, Life Sciences en Pathways to Sustainability. Sharing science, shaping tomorrow.

De faculteit Sociale Wetenschappen is een dynamische, toonaangevende faculteit voor hoogwaardig wetenschappelijk onderzoek en uitdagend academisch onderwijs op het gebied van jeugd, onderwijs, opvoeding, menselijk gedrag en samenleving. De Undergraduate en Graduate School verzorgen voor bijna 7.000 studenten een breed palet aan bacheloropleidingen en (onderzoeks)masters in de disciplines interdisciplinaire sociale wetenschap, culturele antropologie, onderwijswetenschappen, pedagogiek, psychologie en sociologie. De faculteit Sociale Wetenschappen telt ongeveer 1.100 medewerkers, die allen hun individuele bijdrage leveren aan de opleiding en vorming van jong talent en aan het onderzoek naar en het vinden van oplossingen voor wetenschappelijke en maatschappelijke vraagstukken.

De faculteit streeft naar diversiteit onder haar medewerkers en studenten en zet zich in om een veilige en inclusieve omgeving te creëren voor iedereen, zoals te lezen is in het Equality, Diversity and Inclusion-beleid van de Universiteit Utrecht. De faculteit hecht er waarde aan dat haar medewerkers voor nu en in de toekomst breed inzetbaar zijn in de universitaire organisatie ter verdere professionalisering van de ondersteuning van onderwijs en onderzoek. Om dit te stimuleren krijgt iedere medewerker op enig moment in de loopbaan de tijd en faciliteiten – bijvoorbeeld in de vorm van trainingen - om deel te nemen aan projecten of mee te werken op andere afdelingen. Eigenschappen die de faculteit belangrijk vindt zijn betrokkenheid, kunnen samenwerken en flexibiliteit.

Als promovendus zul je werkzaam zijn in de onderzoeksgroep van Naomi Ellemers. Deze richt zich op fundamentele en toegepaste vraagstellingen rond het optimaliseren van het organisatieklimaat o.a. in het kader van ethisch gedrag en toezicht en in het kader van diversiteit en inclusie. De onderzoekers in deze groep hebben samenwerkingsverbanden met verschillende relevante organisaties en zijn in het kader van hun wetenschappelijke werk actief betrokken bij de organisatie van publieksevenementen en de ontwikkeling van instrumenten voor de praktijk. Deze onderzoeksgroep werkt tevens nauw samen met onderzoekers van de afdeling Sociale, Gezondheids- en Organisatiepsychologie (SHOP). SHOP verzorgt onderwijs in zowel bachelor-, master- als researchmasteropleidingen, zowel binnen de psychologie als daarbuiten. Het onderzoek binnen SHOP richt zich op drie domeinen: motivatie, prestatie en zelfregulatie waarbij fundamentele en toegepaste benaderingen worden gecombineerd.

De faculteit Sociale Wetenschappen is gevestigd op het Utrecht Science Park, niet ver van het historische centrum van Utrecht.

Over de Arbeidsinspectie
De Nederlandse Arbeidsinspectie staat voor eerlijk, gezond en veilig werk en bestaanszekerheid voor iedereen. De Arbeidsinspectie is de toezichthouder op het terrein van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dat toezicht is gericht op de naleving van de wet- en regelgeving over arbeidsomstandigheden, de arbeidsmarkt, arbeidsverhoudingen en het sociale zekerheidsstelsel. Daarnaast onderzoekt ze de werking van het stelsel van sociale zekerheid en signaleert ontwikkelingen en risico’s op de beleidsterreinen van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Ook werkt de Nederlandse Arbeidsinspectie op het gebied van pgb- en declaratiefraude als opsporingsorganisatie voor het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

In 2012 zijn de Arbeidsinspectie, de Inspectie Werk en Inkomen en de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) samengevoegd. Eerst onder de naam Inspectie SZW en sinds 1 januari 2022 onder de naam: Nederlandse Arbeidsinspectie.